Hòa âm là gì? Định nghĩa

Đây là một bài viết rất hay tôi sưu tầm và chỉnh sửa lại, giúp chúng ta hiểu khái niệm sơ lược để biết hòa âm là gì.

Hoà âm, đúng theo như tên gọi của nó, là cách giao hoà những âm thanh lại cùng nhau để tạo thành một bản nhạc. Tuy nghe đơn giản, nhưng thực sự đây là một trong những phần rộng lớn mênh mông và đa dạng nhất của âm nhạc. Có thể một lúc nào đó, bạn cũng thắc mắc không hiểu bằng cách nào, các nhạc sĩ, nhạc công, những dàn giao hưởng,.v.v. có thể xướng lên những âm điệu khiến bạn nghe rất vừa tai. Nhưng khi bạn thử chơi một nhạc cụ, bạn lại không thể làm như thế, mà chỉ tạo ra những âm thanh lộn xộn, nghe không giống gì với âm nhạc. Tại sao lại như vậy? Khác biệt ở đây là gì?

Đó là vì não bộ chúng ta tự lập ra những quy luật về âm thanh. Nghĩa là bạn sẽ tự động cảm thấy những âm thanh này sẽ hợp với nhau, và những âm kia sẽ không hợp với nhau (cứ thử nghe một người chơi đàn đánh sai nốt, không cần phải là một nhạc sĩ thì bạn cũng dễ dàng nhận ra cảm giác “có gì đó không đúng” trong bản nhạc ngay). Nếu tìm hiểu lịch sử âm nhạc, bạn sẽ phát hiện ra một điều rất thú vị, đó là mỗi khu vực trên thế giới đều phát hiện ra những nguyên tắc tương tự. Tuy chúng có khác nhau đôi chút, nhưng về cơ bản thì não chúng ta dù là nguời châu Âu, châu Phi, hay châu Á,… đều “ưa thích” những cách kết hợp âm này, và ko thích những kiểu kia. Do đó, muốn tạo thành âm nhạc, ta hãy đi tìm quy luật tạo thành âm thanh, theo đúng cách mà não chúng ta thích như thế.

Vậy hòa âm là gì? Chính là cách sử dụng nguyên tắc “thuận tai” mà tôi vừa nói ở trên. Tôi tổng hợp các nguyên tắc đó cho guitar, piano, ukulele tại ĐÂY. Những nguyên tắc hoà âm mà chúng ta tìm hiểu đã được những tu sĩ Gregorian tìm ra cách đây nhiều thế kỷ ở châu Âu, và cho đến ngày nay, vẫn còn được tiếp tục sử dụng. Bạn có thể hiểu hoà âm giống như một bộ nguyên tắc mà nguời sử dụng nó khi đã thấu hiểu, sẽ có thể tạo ra những âm thanh hợp với tai của chúng ta. Và đây cũng chính là nơi mà những điều kì diệu của âm nhạc hình thành.

Bạn hãy nghĩ đến bài hát “kìa con bướm vàng” chẳng hạn. Bạn sẽ thấy, từng từ trong bài hát sẽ gắn với một nốt nhạc, và nốt này nối tiếp nốt kia cho đến hết. Tuy rất đơn giản, nhưng chắc hẳn bạn có thể cảm nhận được đây vẫn là một tác phẩm nghe rất vừa tai, và có lẽ bạn không cần học cũng có thể nhanh chóng thuộc được bài hát này. Đó là một ví dụ điển hình của hoà âm, dễ hiểu phải không?

Tuy nhiên, có nhiều lúc, việc hoà âm trở thành một cuộc khám phá vĩ đại, và có những tác phẩm mà bạn sẽ thực sự bất ngờ khi biết được sự đồ sộ của nó. Hãy hình dung một tác phẩm được chơi bởi một dàn nhạc giao hưởng chẳng hạn. Nếu bạn biết rằng, một dàn giao hưởng được cấu tạo bởi 4 nhóm nhạc cụ, bộ dây (violin, viola, violoncello, contrabass, guitar), bộ khí gỗ gồm các nhạc cụ làm từ gỗ và được thổi khi chơi(flute,oboe, castanete,basso), bộ đồng gồm các nhạc cụ được làm từ đồng (trumpet, trombone,tuba) và bộ gõ (các loại trống, chiêng, nhạc cụ gõ). Và một bản giao hưởng đòi hỏi một sự hoà hợp tuyệt đối giữa tất cả các loại nhạc cụ. Nghĩa là tại một giây phút nào đó, cả 100 nhạc cụ cùng vang lên âm thanh của mình ở rất rất nhiều những nốt nhạc, cung bậc khác nhau từ âm trầm đến những nốt bay bổng, nhưng vẫn có thể hoà cùng nhau tạo nên một bản nhạc. Chỉ nhìn vậy thôi, chắc hẳn bạn sẽ thấy được khả năng phong phú và sức mạnh tuyệt vời của hoà âm là như thế nào. 👌